RIDVAN KORKULUTAŞ/AHMET DENGEŞİK – Elazığ’da 30 Mart’ta meydana gelen 4,7 büyüklüğündeki depremin ardından Bingöl’ün Bahçeli köyünde içme suyu kanalında oluşan kayma ile arazideki yarıklar dron ile görüntülendi.
Merkez üssü Elazığ’ın merkezi olan 30 Mart’ta yaşanan, 13,83 kilometre derinlikte gerçekleşen 4,7 büyüklüğündeki sarsıntı, Bingöl’ün merkeze bağlı Bahçeli köyünde de hissedildi.
Depremin ardından tahliye deposunda suyun kesildiğinin fark edilmesi üzerine köye yaklaşık 2,5 kilometre uzaklıktaki su kanalını kontrol eden Bahçeli köyü muhtarı Sıtkı Karakoç ve bazı vatandaşlar, kanalda belirgin şekilde kayma olduğunu ve boruların patladığını, arazinin dereye bakan kısmında heyelan oluştuğunu, çeşitli derinliklerde de yarıklar meydana geldiğini gördü.
Durumun iletilmesi üzerine bölgede inceleme yapan Bingöl Üniversitesi (BÜ) Enerji, Çevre, Doğal Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğretim Üyesi Kenan Akbayram, bazı tespitlerde bulundu.
“Su kanalında 4 metreye varan yer değiştirmeler var”
Akbayram, AA muhabirine, alanın büyük bir heyelan sahası olduğunu belirterek, Elazığ’daki depremin bu heyelanı tetiklediğini söyledi.
“Su kanalında 4 metreye varan yer değiştirmeler var. Bir fayın tetiklediği düşey hareketle ilgili olarak bu kanallar yer çekiminin de etkisiyle aşağı yönlü hareket etmişler.” diyen Akbayram, bu tarz heyelanların Bingöl’de her an olabileceğini, hatta eski heyelanların da her zaman tetiklenebileceğini belirtti.
Akbayram, heyelanın oluştuğu alanda çok sayıda kaya düşmesinin de olduğunu dile getirerek, bunu normal gördüklerini aktardı.
“Esas neden deprem”
Kendini tutamayan düzlemlerin çok ciddi yağmur suları veya kar erimeleri ile depremlerde bu şekilde hareket edilebileceğini aktaran Akbayram, şunları kaydetti:
“Buradaki esas neden belli ki deprem. Çok net olmasa da yaptığımız bazı fay haritalama çalışmalarında burada Genç Fay Zonu adını verdiğimiz veya Doğu Anadolu Fay Zonu’na paralel birtakım faylar var. Bu bölgeden geçiyor. Hemen fayın üzerinde oluşmuş bir heyelan burası. Aynı şekilde tam o yönde olmayan farklı faylar da var. Bunların yaşları, nitelikleri, diri olup olmadıkları yani deprem üretip üretmeyecekleri çok net olmasa da bunlar jeomorfolojide yani doğanın içerisinde takip edebildiğimiz faylar. Bu fayları da ayrıntılı bir şekilde araştırmak lazım. Bu fayların da bu bölge, Genç ilçesi ve Bingöl’ün merkez ilçesi için tehlike yaratabilecek faylar olabileceğini düşünüyoruz. Su kanalları aslında yön değiştirmiş, borular patlamış hareket esnasında dolayısıyla da kanallarla olan bağları kopmuş. Yani bu çok tipik heyelan alanlarında, yapılarda olabilecek deformasyonlar.”
Bahçeli köyü muhtarı Sıtkı Karakoç da su kanalını takip ederek, bu durumu tespit ettiklerini belirtti.
İçme suyu kanalının üç noktasında patlama ve kopukluk olduğunu dile getiren Karakoç, arıza giderilmesine rağmen su akışının sağlanamadığını aktardı.
Karakoç, “Tekrar geldik, kontrol ettik. Bazı yerlerde bükülmeler olmuş, suyun önünü kapatmış. Kaymalar olduğundan hortumu yüzeyden çekmek zorunda kaldık. Arazideki su kanalında büyük bir kayma ve yarıklar oluştu.” dedi.