Geçen ay ölü bulunan havacılık devi Boeing’in eski çalışanı, ölümünden kısa süre önce verdiği ifadede şirketi “sayısız” defa Amerikan yasalarını ihlâl etmekle suçladı.
Eski Boeing çalışanı John Barnett, şirketin, 787 model yolcu uçaklarını yaptığı fabrikadaki kalite denetimlerini “ortadan kaldırmaya” çalıştığını iddia etti.
Eski kalite kontrol müdürü Barnett, Boeing’e karşı resmi olarak ifade vermişti.
Yetkililer, 62 yaşındaki eski Boeing çalışanının ifadesinden iki gün sonra “silahla kendi yol açtığı yaradan” öldüğünü açıkladı.
Boeing ise Barnett’in ölümünden “üzüntü” duyduğunu, ancak gündeme getirdiği sorunların değerlendirildiğini ve çözüldüğünü savundu.
Havacılık devinin güvenlik standartları, Ocak ayında kalkışından kısa süre sonra 737 Max tipi bir uçakta kullanılmayan bir kapının düşmesiyle yeniden gündeme gelmişti.
Barnett’in ifade metnini avukatları kamuoyuna açıkladı. İfade metninin 140 sayfayı aştığı belirtildi.
Barnett, 2017’de sağlık sorunları nedeniyle emekli olmadan önce 30 yıldan fazla süre Boeing’te çalıştı. Eski kalite kontrol mühendisi daha sonra, bazı güvenlik kaygılarını dile getirdikten sonra, müdürlerinden mobbing (iş yerinde bilinçli yıldırma) gördüğü iddiasıyla şirkete dava açmıştı. Şirket ise suçlamayı reddetti.
Barnett’in ifadesinin büyük kısmı 2010’dan sonraki süreçle ilgili. Bu tarihte Boeing’in Everett, Washington’daki tesisinden, North Charlston’daki o dönem yepyeni bir fabrika olan tesisinde çalışmaya başlamıştı.
Fabrika, şirketin uzun mesafeli uçuşlarda kullanılan uçağı 787 Dreamliner üretimi için kurulmuştu.
Barnett, daha önce BBC’ye yaptığı açıklamada, o dönemki müdürlerin uçakları mümkün olduğu kadar kısa sürede üretmek için resmi süreçleri sık sık görmezden geldiklerini söylemişti.
Barnett, ifadesinde bu iddialarını daha detaylı anlatıyor ve müdürleri tarafından kötü muameleye maruz kaldığını söylüyor.
İfadesinin önemli bir kısmı, üretim süreçleriyle ilgili sorunlara dair kayıtlarda sahtecilik yapıldığı konusundaydı. Özellikle de bozuk ve standardı yakalayamayan parçalar hakkındaki kayıtlar.
John Barnett, çalışanların zamandan tasarruf etmek için şirketin kendi kalite kontrol sistemindeki belirli kuralları atlama baskısı altında olduklarını da iddia etmişti.
Barnett, fabrikada “Uçak yapıyoruz, süreçleri takip etmeye vaktimiz yok” havasının hakim olduğunu savunmuştu.
Bu durumun da, üretim bandında çok sayıda hatalı parçaların olmasına, bazı parçaların da ortadan kaybolmalarına yol açtığını da vurgulamıştı. Barnett bunlara, uçak gövdesinin iki büyük kısmının da dahil olduğunu anlatmıştı.
Bir örnekte, oksijen sisteminde çalışması gereken hatalı bir tüpün çöp kutusundan çıkartıldığını ve şu an yolcu taşıyan bir uçakta olabileceğini belirtti.
Bu parçalar, normalde istenmeyen kimyasal tepkime ihtimalini azaltmak için dikkatlice sterilize ediliyor.
John Barnett ayrıca, sayısız kez belgelerde sahtecilik yapıldığını da savunmuştu.
Boeing BBC’ye yaptığı açıklamada “Barnett’in ölümünden dolayı üzgünüz. Şirket Barnett’in emekli olduğu 2017 yılına kadar ve daha sonra şikayetinde gündeme getirdiği kalite sorunlarını değerlendirdi ve çözüm buldu. Mühendislik analizleri, bahsettiği sorunların uçak güvenliğini etkilemediği sonucuna vardı” denildi.
Barnett’in açtığı davanın sürmesi bekleniyor. Davayı eski kalite kontrol müdürünün yerine annesi Vicky Stokes ve kardeşi Rodney Banett sürdürecek.
Duruşmaların Eylül’de başlaması bekleniyor.