Ertuğrul Özkök
Amerikan yargısı belki de tarihinin en zor işini geçen hafta başardı.
Trump’ı yargılayacak 12 kişilik jüriyi belirledi.
Amerika’da belki de en kritik başkanlık seçimi 5 Kasım 2024 günü yapılacak ve bu 12 kişi, işte o seçimin de kaderini belirleyecek bir karar alacak.
İlk kriminal suç davasında, eski başkan Trump hakkındaki kararı işte bu 12 New York’lu Amerikan vatandaşı verecek.
Hakim onlara “Jüri kararını verdi mi” diye sorduğunda “Evet” deyip, hakim, “Orada oturan sanık suçlu mu suçsuz mu” diye sorduğunda;
Jüri başkanı “Suçlu” derse…
ABD Başkanlık seçiminin kaderi değişecek.
Bu davada jüri belirlemek neden bu kadar zordu?
Amerika’nın her yerinde, her gün yüzlerce dava için jüri üyeleri belirleniyor.
Ama Trump için jüri belirlemek onlarınki gibi kolay değildi.
Türkiye kadar kutuplaşmış bir ülke.
Ülkedeki insanlar Trump’tan nefret eden ve Trump’a tapan insanlar olarak bölünmüş.
Bunlar arasından tarafsız, vicdanlarını ve adalet duygularını, hayranlık ve nefretlerine esir etmeyecek 12 insan bulmak gerçekten zordu.
Bu 12 insan biz Türklerin de hayatını belirleyecek
Aslına bakarsanız bu 12 insan sadece ABD başkanlık seçiminin kaderini değil, belki de dünya barışının da kaderini belirleyecek.
Amerikan seçimlerine 6.5 ay kala bu tarihi kararı verecek 12 kişi kimdir?
New York Times bu 12 kişinin profilini çıkarmış. Öyleyse gelin size bu 12 kişiyi tanıtayım.
Önce şunu söyleyeyim.
Onların adını öğrenemeyeceksiniz.
Fotoğraflarını da göremeyeceksiniz.
Kimlikleri ebediyen gizli kalacak.
Onlar hakkında elimizde sadece “Profilleri” var.
Onları “Bir Numara” veya “8 Numara” gibi rakamlarla tanıyacaksınız.
Hadi 1 numaradan başlayayım.
1 numaralı jüri:
Harlemli bir ustabaşı
Batı Harlem’de yaşıyor. Satış servislerinde bir ustabaşı. Açık hava faaliyetlerini seviyor. Haberleri nereden mi alıyor?
Çok ilginç bir kişiliği var.
New York Times gazetesinden.
Bu bilgilere bakıp, Trump’dan haz etmeyen biri diyebilirsiniz.
Ama aynı zamanda Fox News izliyor.
Sapına kadar Trumpçı bir kanalı yani.
Bir de MSBNC televizyonun seyrediyor.
Trump’ın öteki suçları hakkında bilgi sahibi, ama kişiliği hakkında belirgin bir fikir sahibi değil.
2 numaralı jüri:
Hell’s Kitchen’lı finansçı
Manhattan’ın “Hell’s Kitchen” denilen bölgesinde oturuyor ve finans işinde çalışıyor. Hell’s Kitchen 1970’lere kadar bir işçi semtiydi. Artık entellektüellerin, sanatçıların ve Wall Street’in genç çalışanlarının oturduğu bir yer.
Adresine bakarak, “Trump’ı hiç sevmeyen biri” diyebilirsiniz.
Ama Trump’ın eskiden birlikte çalıştığı Michael D. Cohen’in sıkı takipçilerinden. Aynı zamanda yine Trump’ın eski danışmanlarından Kellyanne Conway’in de takipçisi, “Trump iyi şeyler de yaptı” diyen New York’lulardan biri.
3 numaralı jüri: Bir NYT okuru
New York’un Chelsea bölgesinde yaşıyor ve bir avukatlık bürosunda çalışıyor. “Haberleri yakından takip etmiyorum” diyenlerden biri. Trump’ın kriminal davaları hakkında pek bilgi sahibi değil. Ama New York Times ve Walt Street Journal okuru.
4 numaralı jüri: Batı yakasından bir mühendis
Jüri seçimi sırasında ne hissediyorsun diye sorulduğunda şu cevabı vermiş:
“Sırtım ürperiyor…”
“Trump hakkında tutku veya nefret gibi bir duygun var mı” diye sorulduğunda da şu cevabı vermiş:
“Pek değil…
5 numaralı jüri: Harlemli bir öğretmen
Harlem bölgesinden ikinci jüri üyesi. “Siyasi tartışmalardan kaçarım, haberler umurumda değil” diyen bir profil. “Trump’ın açık sözlülüğünü seviyorum. İçinden geçeni açıkça söylüyor. Ofisinin kapalı kapıları ardında ne yaptığını ne düşündüğün bilmediğim insanlara tercih ederim” diyor.
6 numaralı jüri: 12 kişi için içinde TikTok’u olduğunu söyleyen tek üye
Haberleri New York Times, Google, Facebook ve Tik Tok’tan alıyor.
“Muhtemelen Trump’tan farklı düşüncelere sahibim. Ama hiç önemli değil. Burası özgür bir ülke” diyor.
7 numaralı jüri: Doğu yakasından bir hukukçu
Trump’ıın öteki suçları ile ilgili bilgi sahibi. Ama Trump’ıın karakteri konusunda bir fikri yok. “Bildiğim şey, onun başkanlık sırasındaki politikaları. Bazılarınla aynı fikirdeyim, bazıları ile hiç değil” diyor.
8 numaralı jüri: Balıkçı ve yogacı bir üye
O da New York’un Doğu yakasından…Kadın. Finansçı. New York Times ve Wall Street Journal gazetelerini izliyor. Görsel haber saynağı CNBC ve BBC televizyonları. Balıkçılık, ski ve yoga sevdiği uğraşılar. Jüri seçimi sırasında “Trump hakkında tarafsız kalmasını engelleyecek bir inancı ve önyargısı bulunmadığını” söylemiş.
9 numaralı jüri: Hakkında en az bilgimiz olan üye
Eğitim sektöründe çalışıyor ve Doğu yakasında yaşıyor.
Kendi hakkında fazla ipucu vermiyor, sadece “Trump’ın kim olduğunu herkes biliyor. Başkanımızdı” diyor.
10 numaralı jüri: 12 kişi içinde podcastçi iş adamı
New York’ta Birleşmiş Milletler binasına komşu Murray Hill bölgesinde yaşıyor. Haberleri izlemiyor. Ama “Söz konusu bir haberse, adres New York Times’dır” diyor. İlginç bir hobisi var. “Davranışsal psikoloji üzerine podcastleri izlerim” diyor. Trump hakkında kuvvetli bir yargısının bulunmadığı da ekliyor.
11 numaralı jüri: Trump’tan haz etmem diyen kadın üye
Açık konuşan, Yukarı Manhattan’da yaşayan bir jüri üyesi. “Trump hakkında kuvvetli bir yargıya sahip değilim” diyerek başlıyor ve şöyle devam ediyor:
“Ama kamuoyuna verdiği imajdan pek hazetmem…”
Gülerek kurayı çekerken sözünü şöyle tamamlıyor:
“Çalıştığım yerde de haz etmediğim insanlar var ama onların işini sabote etmeye kalkmam.”
12 numaralı jüri: Hobisi canlı müzik ve dini podcastler
O da Doğu yakasından. Sağlık sektöründe çalışıyor. Canlı müzik dinlemeyi, bisiklete binmeyi seviyor. Bir de dini konularda sıkı bir podcast dinleyicisi.
Hangi etnik gruptan, hangi inançtandır, ten rengi nedir?
Evet ABD Başkanlığının ve dünyanın öteki taraflarında yaşayan bizlerin de hayatını etkileyebilecek bir başkan adayı olan Trump hakkında kararı robot portrelerini çizdiğim bu 12 insan verecek.
Hangi etnik gruptan, hangi inançtan olduklarını, deri renklerinin ne olduğunu bilmiyoruz.
Okurken aklıma ’12 Öfkeli Adam’ filmi geldi
Tabii bu portreleri okurken sinema tarihinin önemli klasiklerinden biri olan “12 Öfkeli Adam’ı” hatırladım.
Orada bir cinayet davasında, bir jüri üyesinin öteki 11 üyeyi ikna etmek için uyguladığı strateji ve taktikleri izlemiştik.
Eminim bu 12 insanın tartışması da biraz öyle olacak.
Bu jüri profilinden bütün iktidarlara da çıkarılacak ders var
Jüri üyelerinin profillerini okurken herhalde siz de fark etmişsinizdir.
İster Trump’a karşı fikirleri olsun, ister ondan yana, üyelerin yarısından fazlası “Haberleri New York Times’dan alırım” diyor.
Oysa Trump’a sorarsanız o New York Times için “Bana düşman” diyecektir.
Hep yazıyorum ve söylüyorum.
İktidarların da muhalefetlerin de en fazla yararını göreceği medya, özgür bir ortamda özgürce yayıncılık yapabilen bağımsız merkez medyalardır.
İktidarlarlar seçim sonucu değerlendirmesi yaparken bu jüri profillerini de dikkatle okumalarında yarar var diye düşünüyorum.