‘EV’savaşları! Çin, ucuz elektrikli araçla dünyayı ele geçirecek
Emre ERGÜL
Habere direkt Uluslararası Enerji Ajansı’nın verileriyle girelim:
-Bu yıl Çin’de 10.1 milyon, Avrupa’da 3.4 milyon, ABD’de 1.7 milyon elektrikli araç (EV) satılacak. Dünyanın kalan yerlerinde satılacak elektrikli araç sayısı ise 1.5 milyonun altında olacak.
-Küresel EV filosu 2030’da 8 kat artarak, 240 milyona ulaşacak.
-Bu, yıllık küresel EV satışlarının 2025’te 20 milyon, 2030’da ise 40 milyona çıkacağı anlamına geliyor. Bu rakam, tüm oto satışlarının yüzde 30’u demek…
Rakamlar da net olarak gösteriyor ki, EV sektörü ciddi oranda büyüyor. Sektörün büyüyen ülkesi de Amerika’nın ardından dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin… İngiliz Financial Times gazetesi de “Çin’in dünyanın geri kalanına ucuz EV satma planı” başlıklı araştırma dosyasında Pekin yönetiminin bu yönde attığı adımları listeledi:
-“Çinli EV markası BYD, Brezilya’nın kuzeydoğusunda olan Camaçari kentinde terk edilmiş bir otomobil fabrikasını aldı. Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, geçen yılki Çin ziyaretinde BYD’nin sahibi Wang Chuanfu’yla biraraya gelip, ‘Gelip yatırım yapın’ demişti.”
-“BYD, 1 milyar dolarlık bir yatırım yaptı ve bu fabrika, BYD’nin Asya dışındaki ilk üretim merkezi oldu. BYD’nin motor üretici şirketi Great Wall Group da Brezilya’nın Iracemapolis kentindeki bir fabrikaya 1.9 milyar dolarlık yatırım yaptı.”
-“Çin, EV üretiminde önem taşıyan emtia ürünlerine de yatırım yapıyor. Yalnızca geçen yıl Çin ve Hong Kong’da yerleşik şirketler Endonezya’ya 13.9 milyar dolarlık yatırım yaptı ve bu yatırımın çoğu metal ve madencilik sektöründe. Çinli şirketler, ülkedeki nikel tesislerinin yüzde 90’ından fazlasını oluşturuyor.”
-“Çinli nikel üreticisi Tsingshan tarafından inşa edilen, ülkenin en büyük nikel işleme tesisi olan Endonezya Morowali Endüstri Parkı’nın Genel Müdürü Alexander Barus, diğerleri tereddüt ederken, Çin bankalarının nikel tesislerine finansman sağlama konusundaki iştahlarına dikkat çekiyor.”
-“Endonezya’nın temel kaynaklarına erişimi güvence altına alan Çinli şirketler burada EV üretim tesislerinin kurulmasında ilk adımı atanlar oldu. BYD bu yılın başında Endonezya’daki bir EV fabrikasına 1.3 milyar dolar yatırım yapacağını açıklamıştı.”
-“Çin’de elektrikli araç üreticilerinin genişleyen küresel çabası, Devlet Başkanı Şi Cinping’nin amiral gemisi olan Kuşak ve Yol Girişimi aracılığıyla gelişmekte olan ülkelerle siyasi ve ekonomik bağları güçlendirmeye yönelik daha geniş stratejinin bir parçası olarak görülüyor.”
-“Son yıllarda Çin’in gelişmekte olan piyasalara ihracatının değeri, gelişmiş ekonomileri geride bıraktı. Bu, Çin’in büyümesinin G7 ekonomilerine daha fazla bağımlı olduğu onlarca yıldan sonra tarihi bir değişim.”
Çinli oto markaları, Türkiye pazarından yüzde 10 pay alıyor
İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulamasına İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, Ticaret Bakanlığı, yerli üretimin iç pazardaki payının yükseltilmesi ve korunması ile yurtiçine yatırımların özendirilmesi amacıyla Çin menşeli benzinli ve hibrit binek otomobillere ithalat değerinin yüzde 40’ı veya 7 bin dolar/adetin yüksek olanı şeklinde ilave gümrük vergisi uygulanmasına karar vermişti. Türkiye’deki Çinli markaların otomobil ve hafif ticari olmak üzere toplam otomotiv pazarındaki payı yılın 5 aylık döneminde yüzde 8.13 oldu. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Çin firmalarının da dahil olmasıyla pazardaki toplam marka sayısı 54’e ulaştı.
Türkiye de Çinli araçlara ek gümrük vergisi koyarken, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İbrahim Burkay bu konu hakkında şunları söyledi: “Düzenlemeler, ekonomi yönetimimizin üretim ve ihracat odaklı büyüme kararlılığını gösteren, yerinde ve önemli bir adım olarak değerlendirilmelidir. Türkiye’nin ithalat cenneti olarak değil, yüksek teknolojili üretim merkezi olarak değerlendirilmesi en önemli beklentimizdir.
Bu kapsamda yerli ve milli otomobil projemiz Togg’a ve uluslararası yatırımlara ev sahipliği yapan Bursa, gerek otomotiv endüstrisindeki üretim yeteneği ve yetişmiş insan gücü, gerekse de coğrafi avantajlarıyla küresel yatırımcılara sunduğu eşsiz fırsatlar ile en doğru adres konumundadır.”
AB: Ucuz Çin otomobilleri, pazarımızı olumsuz etkiliyor
Çin’de bir elektrikli aracın başlangıç fiyatı 69 bin 800 yuan… Yani 9 bin 600 dolar… Avrupa’ya gelince, bu rakamın en az iki katına mal olması bekleniyor. Ancak yine de elektrikli otomobil standartlarına göre, bu rakam bile daha ucuz…
Nedeni ise İsviçre bankası UBS’in son raporunda geçiyor: “Çin avantajlı. Çünkü örneğin BYD, bir aracını küresel rakiplerinden yüzde 25 daha ucuza mal edebiliyor.”
Geçen ay ABD, Çin’e karşı kararlı bir eyleme geçti ve Biden yönetimi, Çin’den otomobil ve EV ithalatına yönelik gümrük vergisini yüzde 25’ten yüzde 100’e çıkardı. Türkiye de 7 Temmuz itibarıyla Çin menşeli otomobillere yüzde 40 ek gümrük vergisi uygulayacak. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de AB’nin ABD’yi takip edeceğini açıkladı: “Küresel pazarlar artık daha ucuz Çin elektrikli otomobilleriyle dolup taşıyor. Fiyatları devasa devlet sübvansiyonlarıyla yapay olarak düşük tutuluyor. Bu da pazarımızı olumsuz etkiliyor.”
AB yakında vergi kararını açıklayacak. Ancak İngiliz BBC Televizyonu’na göre Komisyon, Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yönelik vergileri, üçüncü ülkelerden yapılan ithalatlar için yüzde 10’luk standart seviyeden yüzde 20 ila yüzde 25 arasına geçici olarak yükseltmesi bekleniyor. Schmidt Automotive Research’ten Matthias Schmidt’e göre bu, ABD’nin hamlesinden çok daha etkili bir tepki olacak: “Yüzde 100 tarife tam bir korumacılıktır, gericidir, yenilikçiliği bastırır ve tüketici için rekabet ortamını engeller. Eğer AB yüzde 25’ten fazla olmayan gümrük vergileri uygularsa, bu daha çok oyun alanını eşitlemek ve Çinli üreticilerin sahip olduğu yüzde 30’luk maliyet avantajını eşitlemekle ilgili olacaktır.”
