Somalili üst düzey yetkililer, Etiyopya-Somaliland anlaşması sonrası Türkiye’nin Somali’nin toprak bütünlüğüne vurgu yaptığı açıklamasını memnuniyetle karşıladı.
Somali Hükümet Sözcüsü Farhan Jimale, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli’nin açıklaması sonrası, Türkiye’ye, Somali hükümetine sarsılmaz desteğinden dolayı teşekkür ettiklerini belirtti.
X’ten açıklama yapan Jimale, “Uluslararası hukuk doğrultusunda, Somali Federal Cumhuriyeti’nin toprak bütünlüğü, egemenliği ve birliğine bağlılığınızı ve desteğinizi takdirle karşılıyoruz.” ifadesini kullandı.
Somali İçişleri Bakanı Ahmed Moalim Fiqi, ülkelerinin egemenliği ve toprak bütünlüğünün Etiyopya tarafından ihlal edildiği bir dönemde Türkiye’den gelen kardeşçe desteği memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Somali Enformasyon Bakanı Daud Aweis, ” Addis Ababa’nın yasa dışı şekilde Somaliland bölgesiyle mutabakat zaptı imzalaması sonrası Ankara, güçlü şekilde Somali’nin toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi çağrısı yaptı.” dedi.
“Muhtırayı endişeyle karşılıyoruz”
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, bugün X platformunda yaptığı paylaşımda, “Etiyopya ve Somaliland arasında, Somali hükümetinin bilgisi ve rızası dışında, 1 Ocak 2024’te Addis Ababa’da imzalanan Ortaklık ve İşbirliği Mutabakat Muhtırası’nı endişeyle karşılıyoruz.” ifadesine yer vermişti.
Türkiye’nin, Somali’nin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne bağlılığını tekrar teyit ettiğini belirten Keçeli, bu durumun uluslararası hukukun gereği olduğunu vurgulamıştı.
Etiyopya, hem ticari hem de askeri olarak kıyıları kullanabilecek
Etiyopya ile Somaliland arasında liman kullanımı ve denize erişim için 1 Ocak’ta mutabakat zaptı imzalanmıştı. Mutabakat zaptı, Etiyopya’nın hem ticari hem de askeri olarak Somaliland kıyılarında faaliyet yürütmesine izin veriyor.
Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi, anlaşmanın tamamlanmasıyla Etiyopya’nın kendilerini “bağımsız” olarak tanıyacağını söylemişti.
Etiyopya’nın Kızıldeniz sahillerine erişim sağlamak için Somaliland ile yaptığı anlaşma, son yıllarda tırmanışa geçen bölgesel tansiyonu daha da alevlendirmişti.
Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud, komşusu Etiyopya’nın Somaliland ile yaptığı deniz erişimi anlaşmasının hiçbir hükmü olmadığını belirterek, “Somali’de size (Etiyopya’ya) verilebilecek hiçbir şey yok.” ifadesini kullanmıştı.
Arap Birliği ve Afrika Birliği de Etiyopya ile Somaliland arasında deniz erişim işbirliğine yönelik, “Kızıldeniz’de askeri üs inşası ve liman geliştirilmesinin önünü açan” anlaşmayı reddettiklerini ve kınadıklarını duyurmuştu.
